Metodologia. Problemy, pytania i hipotezy badawcze.

Oferta

Moja oferta zawiera pomoc na każdym etapie badań. Ze wskazaniem, że dla osoby, która nie ma rzetelnej wiedzy w omawianej tematyce rozpoczęcie współpracy na początkowym etapie wiąże się zazwyczaj z oszczędnością pieniędzy, czasu i wysiłku przy jednoczesnym otrzymaniu wyższej oceny na dyplomie.

Moja oferta zawiera:

• Przegląd badań pozwalający na postawienie hipotez
• Określenie zmiennych i ich operacjonalizacja
• Skonstruowanie pytań i hipotez badawczych
• Skonstruowanie ankiety
• Analiza statystyczna - obliczenie statystyk opisowych, testów różnic, korelacji jak i bardziej zaawansowanych statystyk takich jak: analiza wariancji, regresji czy testów mierzących trafność i rzetelność narzędzia.
• Istnieje możliwość zamówienia samej dyskusji badań lub podsumowania, w językach polskim i angielskim.
• Dla studentów trzeciego stopnia oraz pracowników naukowych mamy w ofercie również pomoc przy konstruowaniu eksperymentów oraz obliczaniu wyników.

Jak zadać pytanie badawcze?

Zaplanuj i przeprowadź proste badanie do pracy dyplomowej!

Prostym i popularnym rozwiązaniem jest zastosowanie korelacji lub testów różnic. Dlatego głównie na takich pytaniach będzie koncentrował się cały poradnik.

Pisząc pracę dyplomową należy zacząć od teorii. Teoria stanowi fundament, do którego będziesz się później odnosił. Jeśli zrobisz dobry przegląd literatury przedmiotu – masz duże szanse na postawienie wartościowych pytań i uzyskanie ciekawych odpowiedzi. Niezależnie od tego, czy temat zaoferował Ci promotor, czy też wpadłeś na niego sam, zadbaj o dobre opracowanie teoretyczne.

Na podstawie teorii możesz postawić pytania i hipotezy badawcze. To znaczy: znalazłeś coś, co Cię zainteresowało. I teraz precyzujesz o co Ci chodzi i czego spodziewasz się w wynikach. Decydujesz też o tym, jakie statystyki później wykorzystasz!

Operacjonalizacja zmiennych

Równocześnie pojawia się pytanie: jak to zbadać? Na tym etapie wybierasz metody:

• ankieta,
• narzędzie psychometryczne,
• obserwacja,
• analiza dokumenacji,
• pomiar właściwości fizycznych,
• i tak dalej, i tak dalej....

Operacjonalizacja zmiennych polega na określeniu formy pomiaru. Stres możemy mierzyć wysokością wyniku w takich skalach, jak PSS-10 (Skala Odczuwanego Stresu), czy też KPS (Kwestionariusz Poczucia Stresu).

1. Umów się na indywidualne konsultacje.
2. Zapoznaj się z naszą biblioteką testów.
3. Zapoznaj się z innym, zbieżnymi tematycznie badaniami.
4. Poproś o pomoc promotora. Na pewno ma w tej kwestii niezłe doświadczenie!

Na tym etapie warto też wstępnie:

1. Określić Kogo zbadasz – czyli jaka będzie Twoja grupa badawcza. Przykładowo czy będą to osoby w określonym wieku, wykonujące konkretny zawód, a może będące w małżeństwie
2. Zaplanować procedurę badawczą – czyli jak tych badanych znajdziesz, w jaki sposób zmotywujesz ich do udziału, czy będzie to badanie internetowe itp.

Decyzja o tym, jaką statystykę wykorzystasz, powinna być podjęta na etapie stawiania hipotez!

Dobrze postawione hipotezy w pracy to takie, które z jednej strony wynikają z dotychczasowych badań zawartych w części teoretycznej, a jednocześnie nie są oczywiste.

Załóżmy, że istnieje następująca zależność:

Im wyższy wzrost tym krótsza długość włosów.

Ta hipoteza jest prawdziwa i wynika ze zmiennej pośredniczącej – płci. Mężczyźni są bowiem statystycznie wyżsi od kobiet i mają krótsze włosy. Testowanie omówionej hipotezy jest błędem, gdyż jest ona zbyt oczywista. A ponadto

Pytania i hipotezy badawcze - przykłady

Pytanie badawcze to deklaracja: W mojej pracy uzyskam odpowiedź na to właśnie zagadnienie.

Powinno być precyzyjne i wskazywać formę, w jakiej oczekujemy odpowiedzi. W tym zakresie możemy wyróżnić (Francuz, Mackiewicz, 2005):

• Pytania rozstrzygnięcia - na które udzielimy odpowiedzi Tak lub Nie.
  
Czy studenci lubią statykę? - Tak!

Mówiąc o pytaniach badawczych warto wskazać jeszcze dwa dodatkowe rozróżnienia. Pierwsze dotyczy pytań o różnice i pytań o związek(Bedyńska, Cypryańska, 2013).:

1. Pytania o różnice – dotyczą porównań między grupami, np.

   Czy kobiety i mężczyźni różnią się w zakresie lubienia czekolady? => Test różnic

2. Pytania o związek – dotyczą relacji, związku pomiędzy zmiennymi, np.

   Czy wśród kobiet istnieje związek pomiędzy PMS a lubieniem czekolady?

   Czy stres wiąże się z ilością wypowiadanych słów? => KORELACJA

W jednym badaniu możemy zadać zarówno pytania o związek, jak i o różnice.

Chcesz zrobić proste badanie? Wybierz pytanie rozstrzygnięcia!

Drugie rozróżnienie wiąże się z precyzją postawionego badania. Jak widać w przykładach powyżej, dotyczą one tylko i wyłącznie różnic lub związku pomiędzy zmiennymi, ale w żaden sposób nie sugerują odpowiedzi. Pytając:

"Czy kobiety i mężczyźni różnią się w zakresie lubienia czekolady?""

jesteśmy ciekawi czy taka różnica w ogóle istnieje. Jeśli natomiast zapytamy

Czy kobiety lubią czekoladę bardziej niż mężczyźni?

wskazujemy, że naszymo czekiwaniem jest nie tylko to, że obie grupy będą się różnić, ale też w jaki sposób (kobiety będą lubiły czekoladę bardziej). Podobnie jest w przypadku pytań o związek. Możemy zapytać:

Pytanie niekierunkowe: "Czy odczuwany stres wiąże się z ilością wypowiadanych słów?"

lub

Pytanie kierunkowe: "Czy osoby zestresowane będą skłonne do używania większej ilości słów?"

W pierwszym przypadku pytamy tylko o istnienie związku. W drugim – pytamy o konkretny związek: Czy jeśli stres jest wyższy, to ilość wypowiadanych słów też?

Jeżeli nasze pytanie jest ogólne: po prostu pyta o istnienie różnicy lub związku, to mówimy o pytaniu niekierunkowym.

Z kolei gdy pytanie jest bardziej precyzyjne i wskazuje oczekiwaną różnicę lub związek – mówimy o pytaniu kierunkowym (Bedyńska, Cypryańska, 2013).

Hipoteza badawcza to nic innego, jak odpowiedź na postawione pytanie badawcze. Przywołajmy raz jeszcze ostatnie cztery pytania i postawmy hipotez:

P1: Czy kobiety i mężczyźni różnią się w zakresie lubienia czekolady? Pytanie o różnice

H1: Kobiety i mężczyźni różnią się w zakresie lubienia czekolady.

P2: Czy kobiety lubią czekoladę bardziej, niż mężczyźni? Pytanie o różnice

H2: Kobiety lubią czekoladę bardziej, niż mężczyźni.

P3: Czy stres wiąże się z ilością wypowiadanych słów? Pytanie o związek

H3: Stres wiąże się z ilością wypowiadanych słów.

P4: Czy osoby zestresowane będą skłonne do używania większej ilości słów? Pytanie o różnice

H4: Osoby zestresowane będą skłonne do używania większej ilości słów.

Zauważ, że powyższe pytania mają charakter rozstrzygnięcia. A co z pytaniami dopełnienia? Pytania dopełnienia przeważnie mają charakter eksploracyjny. To znaczy, że nie dysponujemy danymi empirycznymi, które mogłyby wesprzeć hipotezę. Dlatego przeważnie nie stawiamy hipotez. Za to potrzebujemy dużo większych badań i dużo więcej danych, aby możliwie najbardziej wyczerpująco udzielić odpowiedzi.

Do postawienia hipotezy potrzebujemy argumentów, których dostarcza zgromadzona wcześniej teoria.

Pytanie badawcze. Przykład 2.

Stres w grupach zawodowych obciążonych wysoką odpowiedzialnością

Z literatury przedmiotu wynika, że pracownicy grup zawodowych obciążonych wysoką odpowiedzialnością mają wyższy poziom stresu. Potwierdzono to w kilku badaniach, między innymi na grupach amerykańskich, francuskich i angielskich pielęgniarek oraz w innych grupach zawodowych np. strażaków i policjantów. Zastanawiamy się, czy tak samo te wyniki będą wyglądały w Polsce. O co możemy zapytać? I co to znaczy?

P1. Czy polskie pielęgniarki mają wysoki poziom stresu?

To pytanie wymaga krótkiej odpowiedzi: tak lub nie. Jest więc pytaniem rozstrzygnięcia. Na podstawie literatury przedmiotu możemy sądzić, że tak. Przecież amerykańskie, francuskie i angielskie pielęgniarki są zestresowane. Dlaczego nie polskie? Stawiamy więc hipotezę:

H1. Polskie pielęgniarki mają wysoki poziom stresu.

No dobrze. I co dalej? Jakim testem sprawdzimy tą hipotezę? Testem różnic? Obliczając współczynnik korelacji? Nie. Wystarczy obliczyć średnią w badanej grupie i odnieść ją do norm zawartych w podręczniku do metody.

Niestety to pytanie najczęściej nie wystarczy, w pracy dyplomowej. I tak naprawdę: można je sobie darować . Dlaczego? Ponieważ i tak trzeba dokonać opisu statystycznego zmiennych, w podrozdziale dotyczącym charakerystyki badanej grupy!

P2. Czy w grupie polskich pielęgniarek poziom odpowiedzialności zawodowej jest związany z poziomem stresu?

To jest pytanie rozstrzygnięcia, w tym wypadku o związek i niekierunkowe. Zauważ, że nieco wykracza poza te założenia teoretyczne wspomnianych powyżej. Co zrobić w takiej sytuacji? Poszukać informacji na ten temat! Czy poziom poczucia odpowiedzialności wiąże się z poziomem stresu? Jeśli tak, to można zastanawiać się, czy taka zależność zachodzi także u osób w zawodach ogólnie odznaczających się wysoką odpowiedzialnością. A na podstawie teorii możemy postawić następującą hipotezę:

H2. W grupie polskich pielęgniarek poziom odpowiedzialności zawodowej jest związany z poziomem stresu.

P3. Czy wyższy poziom stresu pielęgniarek wiąże się z wyższym poczuciem odpowiedzialności?

Jest to pytanie rozstrzygnięcia, o związek i kierunkowe. Jeżeli teoria pozwala, możemy postawić następującą hipotezę:

H3. Wyższy poziom stresu pielęgniarek wiąże się z wyższym poczuciem odpowiedzialności.

P4. Czy wysoka odpowiedzialność zawodowa wpływa na wysoki poziom stresu?

Uwaga! W tym pytaniu pojawia się magiczne słowo wpływa. To jest pytanie, które często pojawia się w hipotezach zamiennie ze słowami korelujelub wiąże się. Te słowa nie są sobie równe! Pytanie o wpływ oznacza konieczność zastosowania bardziej skomplikowanych analiz statystycznych, a najlepiej przeprowadzenie badań podłużnych. Trzeba też mieć dobre podstawy teoretyczne, aby je zadać i postawić właściwe hipotezy. Wyjaśnianie tych zagadnień nie jest przedmiotem tego poradnika. Jeśli naprawdę chcesz badać wpływ skonsultuj to ze swoim promotorem i/lub statystykiem ;)

Co najważniejsze: korelacja nie jest miarą wpływu!

P5. Czy pielęgniarki i strażacy różnią się poziomem stresu?

To pytanie rozstrzygnięcia, o różnice i niekierunkowe. Mając podstawy teoretyczne możemy postawić hipotezę:

H5. Pielęgniarki i strażacy różnią się poziomem stresu.

P6. Czy strażacy odznaczają się wyższym poziomem stresu niż pielęgniarki?

To pytanie rozstrzygnięcia, o różnice i kierunkowe. Opierając się o teorię możemy postawić hipotezę:

h2. Strażacy odznaczają się wyższym poziomem stresu niż pielęgniarki.

P7. Jakie są czynniki wpływające na wysoki poziom stresu u pracowników ponoszących wysoką odpowiedzialność zawodową?

To pytanie dopełnienia, mające charakter eksploracyjny. W tym wypadku potrzebne są bardzo dobre podstawy teoretyczne, aby przeprowadzić badanie.

Dobór testów i narzędzi

Kiedy już prawidłowo postawimy hipotezy należy określić poziomy badanych zmiennych oraz sposób ich pomiaru. Ze względu na przyjęty sposób pomiaru wyróżnia się zmienne nominalne, porządkowe, przedziałowe i ilorazowe. W badaniach społecznych często skale przedziałową i ilorazową łączy się w jedną grupę: ilościową/. W zależności od naszych hipotez, ilości zmiennych oraz poziomu ich pomiaru dobiera się odpowiednie testy statyczne. To ten krok najczęściej przysparza studentom najwięcej trudności.

Wybór testów statystycznych

W tym poradniku koncentrujemy się na testach różnic i korelacjach. Dlatego nie wszystkie powyższe hipotezy „weźmiemy na warsztat”. A w dalszej części dodamy jeszcze kilka! Co najważniejsze testy różnic wykorzystujemy przy pytaniach o różnice, ponieważ ich celem jest wskazanie czy badane grupy różnią się między sobą. Z kolei współczynnik korelacji policzymy wtedy, gdy stawiamy pytania o związek. Ponieważ współczynnik korelacji jest miarą związku.

Spośród wskazanych powyżej hipotez interesuje nas weryfikacja tych, które zinterpretujemy z wykorzystaniem współczynnika korelacji:

H2. W grupie polskich pielęgniarek poczucie odpowiedzialności jest związane z poziomem stresu.

H3. Wyższy poziom stresu pielęgniarek wiąże się z wyższym poczuciem odpowiedzialności.

A także tych, które zweryfikujemy korzystając z testu różnic:

H5. Pielęgniarki i strażacy różnią się poziomem stresu.

h2. Strażacy odznaczają się wyższym poziomem stresu niż pielęgniarki.

Na tym etapie konieczne jest wzięcie pod uwagę tego, że interesuje nas skorzystanie z możliwie najsilniejszego testu. A następnie operacjonalizacja zmiennej w taki sposób, żeby móc z niego skorzystać. Jeśli o tym nie pomyślimy – możemy nie zebrać bardzo ważnych danych!

Może się okazać, że mimo naszych najlepszych starań dane nie spełnią założeń testów parametrycznych. Wcześniej jednak trzeba dołożyć wszelkich starań, żeby jednak spełniały (jeśli tylko rodzaj zmiennej na to pozwala). Jeśli jednak się to nie uda – skorzystamy z testów nieparametrycznych. O tym jakie testy statystyczne wybrać do weryfikacji Twoich hipotez znajdziesz tutaj

Wybór i opis narzędzi badawczych

W tym miejscu określamy dokładny sposób pomiaru naszych zmiennych, w naszym badaniu będą to:

• Poziom odczuwanego stresu: PSS-10
• Poczucie odpowiedzialności: Ankieta własna
• Zawód (pielęgniarka/strażak).

Poziom odczuwanego stresu oraz poczucie odpowiedzialności to zmienne ilościowe, zaś zawód jest zmienną jakościową. Co to znaczy? To znaczy, że jeśli dobrze zorganizujemy badanie – uzyskamy dane pozwalające na wykorzystanie testów parametrycznych (tych najlepszych - najsilniejszych!). W tym wypadku należy wybrać możliwie najlepsze i najczęściej stosowane testy: np. PSS-10 dla poziomu odczuwanego stresu i ankieta własna dla poczucia odpowiedzialności.

Oczywiście nie ma skali pomiędzy pielęgniarką a strażakiem, dlatego ta zmienna będzie miała wartość nominalną. Tak samo, jak:

• miejsce zamieszkania: wieś, małe miasto, duże miasto;
• płeć: kobieta, mężczyzna;
• wykształcenie: zawodowe, średnie, wyższe.

Tworzenie ankiety

A co ze zmiennymi, do których nie ma testów? O to zapytamy w metryczce lub ankiecie (jeśli pytań jest więcej). Wszystkie te pytania powinny być przemyślane pod kątem statystyk.

O co warto zapytać?

Zastanów się, analizując swoje pytania i hipotezy. Jakie odpowiedzi dadzą Ci testy? Czego Ci zabraknie? Czego potrzebujesz do opisu swojej próby?

Warto zadać typowe pytania metryczkowe: o wykształcenie, miejsce zamieszkania, płeć. A co poza tym? Pielęgniarki można zapytać o poziom wykształcenia: pierwszego, drugiego, trzeciego stopnia. Warto dowiedzieć się, jaka jest ich specjalizacja, długość stażu pracy itd. Wydaje Ci się, że wymyśliłeś już wszystko? Sprawdź, o co pytali autorzy artykułów, na które się powołujesz. Zapytaj promotora o co jeszcze warto zapytać.

Jeżeli posiadasz bardziej abstrakcyjną zmienną, np. subiektywne poczucie satysfakcji, nie pytaj „czy jesteś usatysfakcjonowany?”. Zapytaj „na ile jesteś usatysfakcjonowany?” prosząc o odpowiedź np. na zmodyfikowanej skali Likerta:

1 – bardzo nieusatysfakcjonowany

2 – raczej nieusatysfakcjonowany

3 – trudno powiedzieć

4 – raczej usatysfakcjonowany

5 – bardzo usatysfakcjonowany

Jeżeli to możliwe warto zadać więcej niż jedno pytanie do danej zmiennej. Można także wykorzystać pytania odwrócone. Poniżej kilka przykładów itemów do pomiaru zmiennej poczucie satysfakcji z pracy.

Określ na skali w jakim stopniu zgadzasz się z poniżej przedstawionymy stwierdzeniami:

• Lubię chodzić do pracy.
• Kontakt ze współpracownikami jest dla mnie satysfakcjonujący.
• Często odczuwam dyskomfort podczas wykonywania pracy.
• Mam poczucie, że moja praca jest ważna.

Co więcej?

1. Pamiętaj, aby pytania były precyzyjne.
2. Zadbaj o ortografię i interpunkcję.
3. Wyjaśnij cel badania, podaj czas jego trwania, podkreśl dobrowolność udziału.
4. Podziękuj za udział w badaniu!

Ważnym jest, że z perspektywy metodologicznej metryczka powinna znaleźć się na końcu badania. Częstym błędem jest umieszczanie jej na początku. Bywa również tak, że student zastosował w ankiecie jedną skalę – przedziałową, jednak jej rozpiętość jest różna w zależności od pytania. Może to utrudnić lub całkowicie uniemożliwić sprowadzenie wszystkich otrzymanych w ankiecie pytań do jednego współczynnika. Co z kolei uniemożliwia dalsze analizy.

Procedura badawcza

Zbieranie danych

Proces zbierania danych jest czasochłonny – pamiętaj, aby przeznaczyć na niego więcej czasu. A szczegóły ponownie zależą od pytań badawczych oraz od testów, jakie planujesz wykorzystać.

A może online?

Obecnie popularną opcją jest badanie online. Jeśli się na to zdecydujesz, musisz równie dobrze przemyśleć organizację. W tym wypadku najważniejsze jest to, do kogo dotrze Twój kwestionariusz. Jeśli po prostu umieścisz go na np. Facebooku – zbadasz wyłącznie użytkowników Facebooka. A wbrew pozorom ludzie, którzy nie mają konta w mediach społecznościowych istnieją. Z drugiej strony funkcje grup na Facebooku dają także możliwośc dotarcia do specyficznych grup osób na przykład graczy rpg albo rodziców dzieci z niepełnosprawności.

Grupa badana

Wielkość próby

Sprawdź, jakie są minimalne liczebności grup dla wybranych testów. Jeśli np. chcesz wykorzystać test parametryczny do weryfikacji hipotez o różnice – potrzebujesz minimum 30 osób w każdej grupie. A jeśli chcesz wykorzystać test parametryczny do weryfikacji zależności – potrzebujesz minimum 30 osób. To są jednak wartości przykładowe i trzeba dokładnie upewnić się, czego wymagają poszczególne testy.

Reprezentatywność próby

Pamiętaj, że grupa, którą chcesz zbadać, musi być reprezentatywna. Jeśli chcesz uogólnić wyniki na wszystkie pielęgniarki – nie możesz zbadać wyłącznie pielęgniarek chirurgicznych. Zastanów się, jaka grupa będzie odpowiednia dla Twoich celów.

Dobór próby

W jaki sposób zaprosisz ludzi do badania? Wejdziesz na oddział i rozdasz kwestionariusz pielęgniarkom, które spotkasz? Czy potrzebujesz czyjejś zgody na badanie? Jest wiele sposobów doboru próby. Skonsultuj z promotorem który będzie najlepszy dla Ciebie. Zastanów się jakie masz możliwości, gdzie możesz badać i do jakich osób masz dostęp? Jak możesz zdobyć dostęp do tych osób, które chcesz badać?

Motywacja

Zadbaj o to, aby każda z badanych przez Ciebie osób była właściwie zmotywowana. To od Ciebie zależy, jak skontaktujesz się z badanym i jaką motywację w nim wzbudzisz. Co wzbudzi większą motywację: pozostawienie kwestionariuszy w dyżurce pielęgniarek, czy indywidualna rozmowa z każdą z nich? Przemyśl jak przekonać potencjalnego respondenta, żeby wziął udział w Twoim badaniu.

Dopiero, gdy wszystko zaplanujesz – wprowadź to w życie. Powodzenia!

Przygotowanie danych do obliczeń

Po zebraniu danych dobrze jest wprowadzić je do arkusza kalkulacyjnego. Co jest ważne w tym miejscu? Systematyczność i dobre kodowanie.

W pierwszym wierszu umieść nagłówki, a w kolejnych – dalsze obserwacje. Czyli wyniki badanych.

Zacznij od liczby porządkowej. Jeśli badania masz w wersji papierowej – opisz każdą wersję jej numerem. Jeśli w pliku – opisz plik jego numerem. Dzięki temu w przypadku popełnienia błędu, łatwiej będzie Ci go poprawić.

Następnie wprowadź metryczkę. Nagłówki warto od razu wprowadzać w takim formacie, jaki lubi Twój program do obliczania statystyk. Na przykład w SPSS „_” i unikaj polskich znaków. Odpowiedzi od razu zakoduj. Na przykład wartości dla zmiennej „PLEC” mogą mieć wartości „1” dla kobiety i „2” dla mężczyzny. Analogicznie przypisz wartości dla pozostałych zmiennych nominalnych. Co ważne – przygotuj legendę! Tak, żeby nie zapomnieć, co oznacza 1 i 2. Dzięki temu oszczędzisz też sobie pisania całego wyrazu czy zdania – wprowadzisz tylko jedną cyfrę! Legendę możesz mieć w innym pliku lub (nawet lepiej) w odrębnym arkuszu.

Kolejno potrzebujesz dwóch rzeczy: wyników surowych oraz wyników przeliczonych (np. stenowych). Jeśli masz wyniki badanych w wersji cyfrowej – policzysz je w SPSS. Jeśli ich nie masz – sugeruję policzyć ręcznie i zapisać na kartce. W większości przypadków wprowadzanie wszystkich odpowiedzi nie ma sensu. Wystarczy wprowadzić do bazy danych tylko wyniki. Pamiętaj, żeby opisać wyniki tak, aby były czytelne. Np. wyniki surowe w kwestionariuszu PSS-10 możesz zapisać jako PSS_WS, a stenowe – PSS_STEN. Dzięki temu nie dojdzie do pomyłki.

Tak przygotowane dane możesz łatwo importować do SPSS. Tam warto dodatkowo nadać etykiety dla zmiennych i wprowadzić legendę dla metryczki.

Metodologia, najczęstsze błędy

• Zamieszczanie w ankiecie zbędnych pytań.
  
Warto pamiętać, że każde pytania w ankiecie musi być uzasadnione, a następnie odpowiedzi na nie powinny być wzięte pod uwagę analizie statystycznej i we wnioskach. Nie dotyczy to jedynie pytań metryczkowych - tutaj jest dowolność.

Bardzo często studenci, którzy decydują się na samodzielne skonstruowanie ankiety mierzącej określone zmienne, dokonują błędy utrudniające lub całkowicie uniemożliwiające późniejszą analizę danych. Przykładem najczęściej popełnianego błędu jest brak spójności w poziomie pomiaru pozycji w ankiecie, mierzących tą samą zmienną lub jej wskaźniki. Przykładowo student stawia hipotezę, że: osoby bardziej aktywne na portalach społecznych częściej spotykają się ze znajomych w świecie rzeczywistym. Następnie, ze względu na brak narzędzi sam konstruuje ankietę do pomiaru aktywności na portalach społecznościowych. Zawiera w niej następujące pytania:

• Czy masz konto na portalu Facebook?Tak/ Nie
• Ilu znajomych masz w swojej sieci społecznościowej na portalu Facebook?0-50/ 50-150/ 150-400/ 400-800/ 800-1500/ pow. 1500
• Jak często umieszczasz coś na swojej tablicy na Facebooku?Codziennie/ raz na tydzień/ raz na miesiąc/ sporadycznie/ wcale

Takich pytań jest w ankiecie 10 a student chciałby przeprowadzić jeden parametryczny test statystyczny, który wykazałby że istnieje korelacja między wyższą aktywnością na portalach społecznościowych a częstotliwością spotkań ze znajomymi. Jednak aby to zrobić, należy skonstruować ankietę w taki sposób, aby można było policzyć jeden wynik ogólny będący średnią ze wszystkich pytań w ankiecie lub określić wskaźniki zmiennej i dla każdego z nich policzyć oddzielną statystykę. Jeżeli natomiast skontrujemy ankietę składającą się z pozycji mierzących odpowiedzi na różnych skalach np. nominalnej, porządkowej i ilościowej, to każde pytanie trzeba potraktować albo jako inną zmienną, bądź jako innych wskaźnik danej zmiennej. W praktyce oznacza, to, że dla każdej pozycji w ankiecie trzeba będzie policzyć statystyki innym testem statystycznym, a otrzymane dane opisywać oddzielnie i ewentualnie połączyć w jeden wniosek na etapie dyskusji badań.