Pisownia połączeń z liczebnikiem pół – poprawa prac

Pisownia połączeń z liczebnikiem pół – poprawa prac

Pisownia połączeń z liczebnikiem pół – poprawa prac. Sprawdzanie pracy dyplomowej na pół gwizdka to rzecz nie do pomyślenia. Zgodzicie się? Bo półśrodki zazwyczaj nie prowadzą do całkowitego załatwienia sprawy. Jednak gdy z korekty treści uczynimy pół zabawę, pół naukę, poprawa tekstu może nas wciągnąć, a efekty zaskoczyć. Tak jak czasem zaskakują nas zasady pisowni połączeń z liczebnikiem pół. Kiedy wobec tego pół piszemy łącznie z wyrazami, a kiedy rozdzielnie? Zapraszam na dzisiejszy wpis – oby ta krótka powtórka rozwiała wszelkie wątpliwości.

Jeśli liczebnik pół stosujemy na określenie jednej z równych części, wówczas zapisujemy go oddzielnie od rzeczownika, który występuje w dopełniaczu. Brzmi skomplikowanie? Spójrzcie na przykłady: pół szklanki wody, pół jabłka, pół porcji ziemniaków.

Natomiast w sytuacji gdy liczebnik pół jest częścią wyrazu złożonego, wówczas piszemy go łącznie. Co ciekawe, w złożeniach z rzeczownikiem, cały wyraz odmienia się przez przypadki w taki sam sposób jak inne rzeczowniki; może być on również określany przez przydawki. Dla przykładu: wspaniały półksiężyc, wiosenne półbuty, szybki półobrót.

Dla porządku dodam, że łącznie liczebnik pół zapisujemy również z przymiotnikiem (np. półfinałowy, półkilometrowy), z przysłówkami (np. półdarmo, półformalnie), z formami czasownikowymi (np. półpłacząc, półstojący) oraz w złożeniach z liczebnikami (np. półóśma, półpiąta)

W przypadku użycia cząstki pół w zdaniu, w którym określa ona dwa wyrazy, opisujące jeden proces czy jedną cechę, cząstkę piszemy rozdzielnie. Dla przykładu: stwierdzenie pół żartem, pół serio odnosi się do jednego stanu rzeczy – sytuacji, gdy ktoś mówi trochę na poważnie, a trochę z przymrużeniem oka.

Rozdzielnie liczebnik pół zapisujemy również z przyimkami do, na, o, od, po, przez, przy, za. Przykładowo: Sprawdzanie pracy licencjackiej zajmie mi do pół godziny. Przez pół dnia zastanawiałam się, jak ustawić marginesy lustrzane.

Na koniec chciałam jeszcze zwrócić Waszą uwagę na pisownię cząstki pół z przyimkiem w. Otóż, gdy chcemy powiedzieć, że coś jest w połowie, wówczas liczebnik pół piszemy rozdzielnie (np. zrobić przerwę w pół drogi, zrobić zakupy w pół godziny). Łącznie przyimek w i cząstkę pół zapisujemy z kolei w czterech przypadkach. Gdy wpół oznacza: w pasie (np. objąłem ją wpół), na połowę (np. przeciąć kartkę wpół), częściowo (np. od rana był na wpółprzytomny), chwilę w połowie godziny (np. teraz jest wpół do ósmej).

Mam nadzieję, że od teraz nikt z Was nie będzie miał żadnych trudności z pisownią liczebnika pół – a jeśli tak się zdarzy, wiecie do kogo zwrócić się z prośbą o korektę tekstu.

Oceń ten wpis
AUTOR
Dorota Wrona

Magister psychologii, wielokrotna laureatka stypendium Ministra Edukacji, Rektora KUL oraz Marszałka Województwa Lubelskiego. Założycielka platformy YouExpert i współwłaściciel programu antyplagiatowego „JSA – demo”, przeznaczonego do samodzielnego sprawdzenia pracy pod kątem plagiatu.