Korekta prac – zasady tworzenia i pisowni przymiotników od nazw miejscowych
Korekta prac – zasady tworzenia i pisowni przymiotników od nazw miejscowych
Korekta prac – zasady tworzenia i pisowni przymiotników od nazw miejscowych. Powiat krośnieński? A można krosnowski? W trakcie poprawy prac dyplomowych niejednokrotnie zauważyłam, że sporą trudność sprawia Wam tworzenie przymiotników od nazw miejscowości. I choć niektórym zagadnienie to może wydać się intuicyjne, warto z bliska przyjrzeć się zasadom panującym w tym temacie. Jestem pewna, że dzięki szybkiej powtórce korekta treści nie obejmie żadnego zapisu z błędnie utworzonym przymiotnikiem. A zatem, do dzieła!
Na początku warto zaznaczyć, że w języku polskim za poprawne uznaje się zarówno ogólnopolskie formy przymiotników od nazw miejscowości, jak i te lokalne, w których uwidaczniają się historyczne określenia stosowane przez mieszkańców i miejscowe tendencje słowotwórcze. Dlatego redagowanie prac dyplomowych pod tym kątem jest o tyle trudne, że pewne nazwy mogą wydawać się błędne, lecz w istocie są lokalnie przyjętym określeniem, którego nie należy na siłę poprawiać (np. Leszno – leszczyński, Ujazd – ujejski). Warto zatem zawsze zachować czujność.
Kolejną rzeczą, jaką należy wiedzieć, jest generalna zasada, która mówi, że tworzenie przymiotników od nazw miejscowości odbywa się na takiej samej zasadzie jak tworzenie przymiotników od wyrazów pospolitych. Aby lepiej zobrazować to zagadnienie, posłużę się przykładami, dzięki którym dowiecie się, jak budować te formy i tym samym uniknąć korekty pracy dyplomowej.
Miejscowości, których nazwa zakończona jest na -ice, w formie przymiotnikowej przyjmują końcówkę –icki. Dla przykładu:
Zbrosławice – zbrosławicki
Pyskowice – pyskowicki
Bobolice – bobolicki
Tworzenie przymiotników od nazw miejscowości zakończonych na -no jest odrobinę bardziej skomplikowane, gdyż przymiotnik może otrzymywać różne przyrostki:
- Przyrostek -ski (np. Mielno – mieleński, Sławno – sławieński)
- Przyrostek -ski z opuszczeniem rzeczownikowego -no (np. Wąbrzeźno – wąbrzeski)
- Przyrostek –owski (np. Grabno – grabnowski)
- Przyrostek -eński (np. Gniezno – gnieźnieński)
- Przyrostek -iński (np. Kępno – kępiński)
- Przyrostek -ański (np. Pajęczno – pajęczański)
Tworząc przymiotnik od dwuczłonowych nazw miejscowości, należy pamiętać, że ostateczna forma przymiotnika zależy od tego, jak zbudowana jest dana nazwa. Jeśli w pierwszym członie występuje przymiotnik, a w drugim rzeczownik (np. Jelenia Góra, Nowy Targ), formę przymiotnika zapisujemy bez łącznika (np. jeleniogórski, nowotarski). W sytuacji, gdy dwuczłonowa nazwa miejscowości złożona jest z rzeczownika na pierwszym miejscu i przymiotnika na drugim (np. Bielsk Podlaski, Kazimierz Dolny), formę przymiotnika tworzymy tylko od rzeczownika (np. bielski, kazimierski).
Jestem pewna, że po tej krótkiej powtórce bez problemu utworzycie przymiotnik od każdej nazwy miejscowości, a Wasze prace magisterskie lub licencjackie nie będą wymagały żadnej poprawy pod tym kątem.
